Wystawa "Lotnictwo"
Podstawowym założeniem wystawy jest wzbudzenie w zwiedzających ciekawości wobec przedmiotów i zjawisk towarzyszących nam w życiu codziennym. Przy projektowaniu eksponatów kierowaliśmy się premiowaniem zróżnicowanej interaktywności, budowaniem zaangażowania, łączeniem praw fizyki z ich praktycznym zastosowaniem. Przy korzystaniu z eksponatów aktywne są już nie tylko ręce i wzrok, ale słuch, dotyk i całe ciało w ruchu. Niektóre eksponaty umożliwiają wcielenie się w odpowiednie role (np. pilota, mechanika czy kontrolera ruchu). Dzięki takim zabiegom zwiedzający są bardziej zaangażowani w interakcję z eksponatem, co przekłada się na zwiększenie chęci odkrywania i łatwość w przyswajaniu informacji.
Ponadto w sercu naszej ekspozycji "Lotnictwo" czeka na Was niezwykła atrakcja - symulator lotów "Dokąd lecimy?". To zaawansowane urządzenie z platformą ruchomą, które przeniesie Was w realia pilotażu. Bazując na technologii Microsoft Flight Simulator, jednej z najbardziej realistycznych gier symulacyjnych na świecie, oferujemy Państwu niezrównane doświadczenie pilotażu. To nie tylko gra. To prawdziwa symulacja, która pozwala graczom na latanie w realistycznych warunkach pogodowych, odwzorowujących aktualne dane meteorologiczne. Co więcej, gra oferuje detaliczne renderowanie naszej planety, co oznacza, że podczas lotu można podziwiać realistyczne krajobrazy z różnych zakątków świata.
Nasz symulator wykorzystuje platformę ruchomą, która reaguje na każdy manewr wykonywany w trakcie lotu. Dzięki temu uczestnicy mogą poczuć każdy zakręt, przyspieszenie czy turbulencje, jakby naprawdę unosili się w powietrzu. To doświadczenie jest tak realistyczne, że porównywalne jest jedynie z prawdziwym lotem samolotem. Co potwierdzają prawdziwi piloci. Atrakcja ta jest biletowana dodatkowo i dostępna wyłącznie dla osób posiadających bilet wstępu na Strefę Ekspozycji Wewnętrznej. Ze względu na specyfikę symulatora oraz bezpieczeństwo uczestników, przeznaczony jest on dla osób o wzroście minimum 140 cm. Zapraszamy do niezapomnianego lotu i odkrycia, dokąd Nasze skrzydła mogą Was zabrać!
Pod względem merytorycznym wystawa „Lotnictwo” podzielona jest na cztery główne strefy:
Początki lotnictwa
Odkrycia podstawowych zasad fizyki związanych z poruszaniem się obiektów latających: nośność skrzydeł, profil lotniczy, prawo Bernoullego.
Obiekty latające
Omawia różne typy latających konstrukcji — od balonów, przez sterowce, śmigłowce i samoloty.
Konstrukcja obiektów latających
Konstrukcje samolotów z uwzględnieniem kształtu profilu lotniczego, budowy skrzydła, rodzajów konstrukcji kadłubów, rodzajów silników i sposobu sterowania samolotami.
Ruch lotniczy
Znalazły tutaj miejsce eksponaty poświęcone organizacji lotnisk, zasadom bezpieczeństwa obowiązującym w ruchu lotniczym, komunikacji radiowej, wykrywaniu samolotów przy pomocy radarów oraz mobilności ludzi na świecie. Całość tematycznie powiązana jest z makroobszarem „Nasza cywilizacja” oraz inteligentnymi specjalizacjami regionu - lotnictwem i kosmonautyką. Wystawa układa się w popularno-naukową opowieść o dążeniu ludzkości do podboju przestworzy.
Widowiskowym eksponatem wystawy "Lotnictwo" jest oryginalny jednosilnikowy samolot, wyprodukowany na Podkarpaciu, do którego zwiedzający mogą wejść i poczuć się jak pilot niewielkiej jednostki latającej. Eksponat ten podkreśla znaczenie inteligentnej specjalizacji regionu, jaką jest lotnictwo. W przestrzeni przed budynkiem, w części wystawy plenerowej, znalazły miejsce dwa eksponaty mechaniczne dotyczące tematu „Lotnictwo”. Są to „Platforma żyroskopowa” oraz „Śmigło nastawne”. Oba te eksponaty znajdują swoje odzwierciedlenie w treściach poruszonych w ramach wystawy głównej. Stanowią one zachętę do odwiedzenia wystawy we wnętrzu centrum nauki.
Wystawa "Żyję"
Wystawa zatytułowana „Żyję” jest najbardziej rozbudowaną wystawą znajdującą się w ekspozycji PCN. Przechodzi przez wszystkie poziomy budynku. Merytoryczny podział pięciu stref tematycznych, omawia, w formie interaktywnych stanowisk mechatronicznych i multimedialnych, sposób funkcjonowania ludzkiego organizmu, zjawisk fizycznych, chemicznych i biologicznych, które mają na niego wpływ. Wystawa skupiona jest wokół człowieka i jego zmysłów i pozwoli zwiedzającym dogłębnie poznać mechanizmy i procesy stojące za funkcjonowaniem ich organizmów, w szerokim kontekście zjawisk fizycznych. Podział wystawy na strefy pozwala na zachowanie logicznej ścieżki zwiedzania, jednocześnie porządkując szerokie spektrum prezentowanych zagadnień.
Poruszam się
Zwiedzający będą mieli okazję poznać w sposób doświadczalny i zgłębić tematy takie, jak względność ruchu, jego rodzaje, działanie różnych sił na poruszające się ciało, jak choćby działanie siły odśrodkowej na poruszające się ciało po torze zakończonym pętlą, czy dowiedzieć się, w jaki sposób środek ciężkości może spowodować, że przedmiot będzie poruszał się w górę równi pochyłej bez absolutnie żadnego napędu. Strefa skupiająca się na zasadach fizycznych, bogata jest w doświadczenia manualne, które unaoczniają i upraszczają wytłumaczenie wielu skomplikowanych zjawisk fizycznych, tak, by prezentowana wiedza była merytorycznie poprawna, a jednocześnie przystępna dla młodszych zwiedzających.
Zwiedzający będą mogli lepiej poznać swoje możliwości ruchowe, zwrócić uwagę na wspaniałe mechanizmy, w które wyposażyła nas natura oraz na niesamowite osiągniecia techniki, które umożliwiają osobom z niepełnosprawnościami ruchowymi coraz dogodniej korzystać z nowinek technicznych.
Gdy zwiedzający dowiedzą się już co to jest ruch, w jaki sposób ich ciała się poruszają, to następnie przejdą do części poświęconej transportowi, czyli jak poruszać się na większe odległości. Tu zwiedzający zdobędą wiedzę z dziedziny historii środków transportu, ciągle rozwianej technologii silników i rozróżnienia na różne napędy oraz tego jak daleko sami mogą zajść poprzez interaktywny pomiar kroków.
Jem i oddycham
Jak sama nazwa wskazuje, tutaj odbędą podróż w głąb ludzkiego organizmu, poznają procesy i czynności niezbędne do życia, będą mogli wcielić się w rolę lekarzy badających pacjentów w stanowiskach z interaktywnymi stołami, takimi jak np. rezonans czy operacja, zainspirowana popularną grą edukacyjną. Wystawa omówi również zagadnienia związane z technologią żywienia, tego, co je się na świecie i jak dany pokarm wpływa na nasz organizm. Stanowiska zostały zróżnicowane pod względem interaktywności w taki sposób, by były interesujące zarówno dla najmłodszych np. wielkoformatowy, sensoryczny schemat układu trawiennego jak i dla nieco starszych - interaktywna mapa upraw.
Widzę
Będziecie mieli okazję odbyć podróż po fascynującym świecie zmysłów. Zgłębicie tajemnice funkcjonowania ludzkiego mózgu poprzez doświadczalne stanowiska interaktywne. Znajdziecie tu odpowiedź na takie pytania: Jak postrzegamy kolory? Czy światło. które widzimy jako białe naprawdę takie jest? Czy nieruchome obrazy mogą się poruszać? itp.
Słyszę
Zmysł słuchu pozwala nam poznawać świat w zupełnie inny sposób niż zmysł wzroku. Poznacie czym jest rezonans, wrażenie słuchowe, częstotliwości, barwy i natężenia. Ponadto, wykorzystująć działanie sonaru i ultrasonografu pokażemy Wam jakie mają zastosowanie ultradźwięki w medycynie i technice.
Myślę
Strefa przedstawia sposób działa i funkcji naszego najważniejszego organu, będącego głównym narządem ośrodkowego układu nerwowego - mózgu. Stanowiska znajdujące się w tej części wystawy omawiają zagadnienia takie jak: inteligencja, możliwość uczenia się i pamięć. Tutaj poznacie budowę układu nerwowego, mózgu oraz mechanikę odbierania przez człowieka bodźców zewnętrznych i przełożenia jej na impulsy elektryczne, a następnie konkretną czynność.
Wystawa "Przyroda"
Została skomponowana jako zestaw stanowisk interaktywnych tworzących spójną opowieść o świecie w różnorodnej skali. Bazując na idei od ogółu do szczegółu przedstawiony na niej został świat od pomniejszenia, poprzez procesy i eksponaty w skali naturalnej, po powiększenia wprost z najdokładniejszych mikroskopów. Zwiedzający mogą zapoznać się z działaniem elektrowni wodnych, prądowych, pływowych, maszyny parowej i działaniem turbin. Poznają alternatywne źródła energii i wykorzystanie energii słonecznej. Zamknięciem ekspozycji jest strefa EKO będąca integralną częścią Potęgi Przyrody. Stanowi ona podsumowanie wystawy Przyroda oraz roztacza wizję przyszłości, w której prezentowane są, w interaktywnej formie, zachowania proekologiczne, jak oszczędzanie wody, czy segregacja śmieci, ale też miasto przyszłości, gdzie zwiedzający mogą stworzyć zbilansowaną energetycznie i komunikacyjne infrastrukturę miejską w postaci wirtualnej makiety.
Wystawa podzielona została w dwojaki sposób. Pierwszy opiera się na koncepcji żywiołów i zbudowany jest koncentrycznie wokół eliptycznego otworu przechodzącego przez poziom +1. W wewnętrznym kręgu zlokalizowano wszystko to, co związane jest z powietrzem. Fragmenty wystaw przenikają do wykreowanego scenograficznie świata Ziemi z unoszącymi i tworzącymi się chmurami. Następnym kręgiem jest ogień, czyli wszystko to, co wiąże się wysoką temperaturą, kolejnym ziemia i stanowiska związane z tym, a ostatni żywioł zamykający kręgi to opowieść o wodzie, która, jako nośnik życia, spaja historię ludzkości i Ziemi, nie bez powodu nazywanej błękitną planetą. Drugi podział ekspozycji głównej zakłada wydzielone trzy zasadnicze strefy:
Przyroda jaką znamy
Obejmuje ona budowę Ziemi, stanowiska objaśniające bioróżnorodność fauny i flory, charakterystykę geologiczna, zróżnicowane ekosystemów i gatunków w zależności od położenia na kuli ziemskiej.
Przyroda którą tracimy
Dział opisujący działania człowieka wpływające niekorzystnie na ekosystem. To tutaj pojawia się temat zaśmiecania, zanieczyszczeń, wyspisk śmieci dryfujących po oceanach, smogu czy deficytu wody.
Potęga Przyrody - misja ratunkowa
W tej części poruszane są tematy zjawisk i procesów zachodzących w przyrodzie, które mogą zostać wykorzystane w procesach ochronnych (energia słońca, energia wody, energia wiatru, energia ziemi).
Kręgi żywiołów
Systematyzują układ eksponatów na ekspozycji w strefach i podstrefach. Te z kolei zostały ułożone w taki sposób, by powstała spójna opowieść o naszej planecie. Rozpoczyna się ona od charakterystyki Ziemi i jej lokalizacji w kosmosie, następnie, poprzez opowieść o jej budowie, historii, procesach geologicznych, geografii, klimacie i biosferze. Zwiedzający wprowadzony zostaje w dwa największe królestwa Ziemi: Królestwo Roślin i Królestwo Zwierząt.
Wystawa Zabawki edukacyjne - Mali Odkrywcy
Wystawa powstała dla dzieci w wieku od 3 lat, które charakteryzują się dużą ciekawością świata, stanowiącego ich najbliższe otoczenie. Wtedy właśnie poznają one zagadnienie związane z napotykanymi zjawiskami przyrodniczymi. To również wiek, w którym dynamicznie rozwijają się zdolności matematyczne. Dzieci uczą się klasyfikowania, szeregowania, tworzenia zbiorów i podzbiorów, sortowania, układania na zasadzie użytku. W tym wieku kształtuje się mowa. Dzieci uczą się budowania dialogu, konstruowania zdań, zadawania pytań. Dlatego w procesie edukacji ważne jest również rozwijanie tych umiejętności. Szybkiemu rozwojowi intelektualnemu, towarzyszy rozwój ruchowy, zarówno dużej, jak i małej motoryki. Maluchy poznają schemat własnego ciała, uczą się równowagi zarówno statycznej, jak i dynamicznej. Nie może więc na wystawie dedykowanej tej grupie wiekowej, zabraknąć stanowisk nastawionych na zadania ruchowe. Koncepcja wystawy skupia się na wspieraniu rozwoju wszystkich wymienionych kompetencji.
Na początek, "Ptasie Radio" przenosi najmłodszych w magiczny świat natury, gdzie, dzięki inspiracji wierszem Juliana Tuwima, dzieci mogą słuchać i rozpoznawać odgłosy ptaków. To nie tylko zabawa, ale okazja do poznania różnorodności przyrody i zachowań ptaków, co otwiera drzwi do dalszych odkryć w świecie ornitologii.
W krainie lotnictwa i kosmosu, młodzi odkrywcy mogą zgłębić tajemnice lotu i aerodynamiki. "Rakiety", gdzie dzieci uczą się o zasadach działania rakiet napędzanych sprężonym powietrzem, oraz "Jak Unosi się Balon?", demonstrujący zasady termodynamiki i unoszenia się balonów na gorącym powietrzu, to doskonała okazja do zrozumienia podstawowych zasad fizyki.
"Balast za Burtę" to kolejny interaktywny eksponat, który wciąga młodych odkrywców w świat fizyki, pokazując, jak balast wpływa na zdolność unoszenia się balonu. To przystępna i fascynująca lekcja zasad grawitacji.
Przechodząc do "Jakie to Drzewo?", dzieci mają szansę na odkrywanie świata botaniki. W tej interaktywnej piaskownicy uczą się identyfikować różne gatunki drzew, co rozbudza ich ciekawość przyrodniczą.
"Chmurkowa Fabryka" nie tylko zapewnia wizualne spektakle, ale również ma na celu edukację najmłodszych poprzez praktyczne doświadczenia. Eksponat ten, pokazując w jaki sposób powietrze i para wodna współdziałają w tworzeniu chmur, inspiruje dzieci do poznawania zjawisk atmosferycznych oraz zrozumienia podstawowych zjawisk fizycznych związanych z pogodą. Jest to idealne połączenie nauki, zabawy i ciekawości.
Kolejnym przystankiem na tej edukacyjnej podróży jest "Jak Działa Komputer?". Przez zabawę i interakcję dzieci uczą się podstaw informatyki, odkrywając tajniki komputerów i bramek logicznych.
Na koniec, w sekcjach "Podniebna Przygoda" i "Pracownia Samolotów", młodzi entuzjaści lotnictwa mają okazję uczyć się podstaw aerodynamiki, budować modele papierowych samolotów i przetestować swoje konstrukcje. To nie tylko inspiracja do nauki o lotnictwie, ale również rozwój umiejętności manualnych i kreatywnego myślenia.
Wystawa Zabawki Edukacyjne - Mali Odkrywcy PCN Łukasiewicz to nie tylko ekscytujące doświadczenie, ale też inspirująca podróż edukacyjna, która zachęca dzieci od 3 roku życia do odkrywania, eksplorowania i uczenia się, jednocześnie bawiąc i fascynując. Zapraszamy do wspólnego odkrywania tajemnic nauki i technologii, gdzie każdy młody odkrywca może znaleźć coś dla siebie.
Wystawa Zewnętrzna
Podczas spaceru wokół budynku PCN, odwiedzający mają okazję zanurzyć się w fascynującym świecie nauki i techniki. Wystawa zewnętrzna oferuje bogaty wachlarz doświadczeń, począwszy od tajników lotnictwa, poprzez zrozumienie fundamentalnych praw fizyki, aż po odkrywanie tajemnic geografii, geologii i akustyki.
Nie tylko entuzjaści lotnictwa znajdą tu coś dla siebie. Dzięki eksponatom takim jak "Wszystko się kręci" czy "Siła Odśrodkowa", zwiedzający mogą zrozumieć, jak działają różne elementy maszyn latających oraz doświadczyć na własnej skórze działania siły odśrodkowej. Dla tych, którzy są ciekawi świata, GEOukładanka pozwala zgłębić wiedzę o Ziemi, a eksponaty muzyczne takie jak Litofon i Dzwony rurowe łączą naukę z dźwiękiem, prezentując różnorodne właściwości skał i fal dźwiękowych. Oferta jest dostępna bezpłatnie, przez całą dobę!
Samolot
Jednak prawdziwą perłą ekspozycji jest zaparkowany przed budynkiem samolot AN-2 Antonow. To nie tylko oryginalny statek powietrzny wyprodukowany w Państwowych Zakładach Lotniczych w Mielcu, ale także prawdziwa kapsuła czasu lotnictwa. Oglądać z zewnątrz można go z każdej strony w dogodnym dla siebie czasie.
Zwiedzanie wnętrza Antonowa jest dodatkowo biletowane i dostępne w wybrane dni. Natomiast warto zobaczyć go w środku, bo wnętrze samolotu zachwyca autentycznym wyposażeniem i osprzętem. Co więcej, odwiedzający mają unikalną okazję zasiąść za sterami tej legendarnej maszyny, poczuć na chwilę jak prawdziwy pilot i zrozumieć, jak to jest kierować takim kolosem. Szczegółowe informacje na ten temat można uzyskać w Punkcie Informacyjnym.
Zapraszamy do odkrywania tajemnic nauki i techniki w naszej ekspozycji zewnętrznej!
Projekt "Utworzenie podkarpackiego centrum nauki" jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020, działanie: 6.4. Infrastruktura edukacyjna. Beneficjentem projektu jest Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie.